#okudum #book etiketine sahip kayıtlar gösteriliyor. Tüm kayıtları göster
#okudum #book etiketine sahip kayıtlar gösteriliyor. Tüm kayıtları göster

25 Eylül 2017 Pazartesi

Mezun Kızın Kitap Macerası ; Kayı 7'Kutsal Ittifaka Karşı' Akılda Kalanlar

Eylül 25, 2017 0 Comments
2.SÜLEYMAN HAN
Tarihte ;
★1687’de Eğri düşmüş. Eğri, Macaristan’ daki Osmanlı şehirlerinin Budin’den sonra en önemlisiydi; 47 camisi vardı. Leh cephesinde Kırım Hanı Selim Giray, zaferleri sayesinde düşmanı Osmanlı topraklarına sokmadıysa da Osmanlılar’ın asıl cephesi sayılan Almanya cephesi çöküntü halindeydi. 
★Askeri teşvik için II. Süleyman, 6 haziran 1689’da, ordunun başında Edirne’den yola çıktıysa da 25 haziranda Sofya’ya geldiğinde, esasen bozuk olan sıhhati büsbütün kötüleştiğinden, orada kaldı. ★Saltanat kurultayı, tek çarenin Köprülü Fazıl Mustafa Paşa‘nın tam yetkiyle sadarete ve başkomutanlığa getirilmesi olduğuna karar verdi.
★Döneminde Avusturyalılar, Eğri, Lipva ve öteki bazı kaleleri ele geçirdiler. Venedikliler ise, Teb Kenti ile Bosna’daki Knin Kalesi’ni aldılar. 1688’de ise Avusturyalılar Belgrad, arkasından da Niş Kalesi Avusturyalıların eline geçti.
II. Süleyman sonunda Köprülüzade Fazıl Mustafa Paşa‘yı sadrazamlığa getirdi. Fazıl Mustafa Paşa, Niş ve Belgrad’ı düşmandan kurtardı. 

Kitaptan Notlar;
  • 40 sene Şimşirlik dairesinde kaldı.
  • Hazinenin boş olmasından dolayı cülus dağıtılmamış Ocaklılar isyan başlattılar.Çarşı ve dükkanlar kapatıldı.En sonunda zar zor ocaklının ulufe,bahşiş ve terakkileri verildi.
  • Ocaklılar isyanla Veziriazam Siyavuş Paşa şehit edip,haremini yağmaladılar.
  • Eğri,İstoni Belgrad,Atina elden çıktı.Hedeflerinde Eğriboz vardı.
  • Çelebi İbrahim Paşa bu uzun müdafaasında Tiryaki Hasan Paşa gibi tedbirli hareketi ile Eğriboz'u kurtarmaya muvaffak olmuştur.
  • Yeğen Osman Paşa'nın kayıtsızlığı üzerine 8 Eylül 1688 Belgrad düştü.
  • Fazıl Mustafa Paşa kısa zamanda yeni ruh verdiği orduyla Niş,Vidin,Avlonya,Belgrad kaleleri zapt edildin.
  • 2.Süleyman istiska(ödem)hastalığına yakalanarak 49 yaşında Edirne'de vefat etti.
  • Ömrünce hiçbir namazını terk etmemiş ve hiç çocuğu olmamıştır.

Gezilecek Yerler;
2.Süleyman Türbesi (Süleymaniye Cami/İstanbul)

2.AHMED HAN
Tarihte;
Avusturya ile savaş halinde olan Sadrazam Fazıl Mustafa Paşa şehit düşmüş, ordu büyük kayıplar vermiştir. Bundan sonra Avusturyalılar Varat ve Lipva kalelerini işgal etmiştir.
★1693 senesinde Erdel üzerinden Avusturyalılar, Boğdan ve Erdel'e yeniden  saldırıya geçmiş, Yanova'yı işgal ederek, Belgrad'ı kuşatmıştır. Bu karmaşa içinde Lehliler Kamaniçe'yi, Venediklilerde Girit'i işgal ederek, buralara asker çıkarmışlardır. Osmanlılar bu işgallere başarı göstermiştir.
★Venediklilerde saldırıya başlamıştır. Sakız adasını işgal etmişlerdir. Sakız adasının işgal edilmesi 2. Ahmet'i oldukça üzmüştür. 
★Sakız adası yeniden ele geçirilmiştir. Sakız adasının fethinin haberi ulaşmadan, Sultan 2. Ahmet 52 yaşındayken 6 Şubat 1695'te Edirne'de vefat etmiştir

Kitaptan Notlar;
  • Kılıç kuşanma merasimi farklı olarak Edirne'de Eski Camii'de yapıldı.
  • Salankamen Savaşında Fazıl Mustafa Paşa şehit düşerek zaferle bitmek üzere olan savaşı mağlubiyete çevrilmiş oldu.
  • Kırım kuvvetlerinin muharebeye zamanında yetişmemesi,zaferin bozguna dönüşmesinin en önemli nedeni olarak görülmektedir.
  • 1692 zafer mevsimi ile,Girit ve Mora'da Venediklilere,Kamaniçede de Lehlere karşı zaferlerle bitmiş oldu.
  • 1693 yılında Haziran ve Eylül ayında çıkan iki yangın,İstanbul'da büyük hasarlara sebep oldu.14 bine yakın ev harap oldu.
  • Sakızın elden çıkması ile üzüntüden hastalığı ağırlaşan Sultan 2.Ahmed Sakız Adasının fetih haberini alamadan 52 yaşında Edirne de vefat etti.
  • 2.Süleyman Han gibi günü gününe aynı olarak saltanat sürmüş ve aynı rahatsızlıktan vefat etmiştir.
  • 2.Ahmed Sultan İbrahim'in 3.oğlu ,4.Mehmed ile 2.Süleyman'ın kardeşidir.

Gezilecek Yerler;
2.Ahmed Türbesi (Süleymaniye Cami/İstanbul)

2.MUSTAFA HAN
Tarihte;
Saltanatının beşinci ayında 30 Haziran 1695'te Avusturya seferi için orduyla Edirne'den hareket etti. 
Önce Lippa fethedildi; pek çok savaş malzemesi, ganimet ve esir alındı.Bizzat padişahın da katıldığı ve askeri şevke getirdiği savaşı Osmanlı ordusu kazandı. Bu zaferin ardından Lugoş ele geçirildi. Bu zaferlerden dolayı "gazi" unvanı aldı.
★II. Mustafa İstanbul'dayken Venedik donanmasını yenen Kaptanıderya Mezemorta Hüseyin Paşa seferden döndü.
★Padişah seferdeyken 6 Ağustos 1696'da Ruslar Azak Kalesi'ni kuşattı ve teslim aldı.
★II. Mustafa 20 Mayıs 1697'de üçüncü kez Avusturya seferine çıktı. 11 Eylül'de Prens Eugen karşısında Zenta faciası denilen müthiş bir bozgun ve yenilgi yaşandı. Bu savaşta Sadrazam Elmas Mehmed Paşa ile birlikte eyalet paşaları ve ordunun Tisa Irmağı'nı geçemeyen 30 bin kadar subay ve askeri düşman çemberinde kalarak imha edildi. 
★1699'da Avusturya, Venedik ve Lehistan ile Karlofça Antlaşması imzalandı. Osmanlı Devleti, Temeşvar hariç bütün Macaristan'ı ve Erdel'i Avusturya'ya verdi. Mora Yarımadası ve Dalmaçya Venedikliler'e, Ukrayna ile Podolya Lehistan'a bırakıldı. Rusya Azak'ı ele geçirerek Karadeniz sahillerine indi.
★Karlofça Antlaşması Osmanlı Devleti'nin birden çok devletle aynı anda imzaladığı ilk antlaşmadır. Bu antlaşma ile Osmanlı Devleti'nin Orta Avrupa'daki hâkimiyeti sona erdi
Karlofça Antlaşması'ndan bir yıl sonra Rusya ile İstanbul Antlaşması'nı imzalayan Osmanlı Devleti, Azak Kalesi ve çevresini Rusya'ya bıraktı (1700)
★Barış dönemine nağmen savaşlardaki başarısızlık ve gelen memnuniyetsizlik bir süre sonra padişahı doğrudan doğruya hedef alan bir noktaya ulaştı.15 Temmuz 1703'te Atmeydanında yapılan gösteriye cebeciler, yeniçeriler ve esnaf toplulukları katıldı. Göstericiler, Padişahın İstanbul'a gelmesini, Şeyhülislam Feyzullah Efendi ile yakınlarının da yargılanmasını istediler.
★II. Mustafa, 22 Ağustos günü tahttan çekilerek yerini kardeşi III. Ahmed'e bıraktı. Şeyhülislam Feyzullah Efendi öldürüldü. Yeni padişah Edirne Vak'ası'ndan sonra saray kadroları ve devlet erkânı ile birlikte İstanbul'a geldi.

Kitaptan Notlar;

  • Zente faciasında Osmanlı ordusunun zaiyati çok fazla idi.20bin asker karada,10bin asker ise nehirde boğularak şehit oldu.Kuşluk vakti başlayan savaş ancak gün batımında bitmiştir Askerin emre itaatsizliginden doğan büyük faciada Sadrazam şehitler arasında olduğu için ilk defa mühr-i hümayun düşman eline geçti.
  • Zente faciası Viyana muhasarasını takip eden yıllarda Osmanlı Devletine karşı kurulmuş olan ''mukaddes ittifak''ın başarısı olarak kabul edilmiştir.
  • Avusturya,Lehistan,Venedik ve Rusya'nın açtığı dört cephede,Osmanlı orduları zaman zaman başarılar kazanmış olmasına rağmen toprak kayıplarının önüne geçememiştir.
  • 1683'te Ikinci Viyana Kuşatması'nın başarısızlıkla sonuçlanmasının ardından Osmanlı ordusu 14 yıl boyunca müthiş kanlı bir boğuşmanin içerisindeydi.Karşısında Avusturya,Venedik,Polonya ve Rusya'dan oluşan Kutsal İttifak vardı.14 yıllık savaş Zenta'da ağır ve kesin yenilgiyle 1697'de sona erdi.
  • Karlofça Antlaşması,Osmanlı İmparatorluğu ve Avrupa Kutsal İttifakı arasında yapılan ilk antlaşma olması açısından önemlidir.Osmanlı İmparatorluğunun yenilgisinin ilk resmi belgesidir.
  • Kapıkulu ve timarli sipahi teşkilatı bozulmuş olduğundan genel seferberlik ilan edilerek halktan asker toplandı.'Sarıca' ve 'Sekban' teşkilatının kaldırıldığı ilan edildi.
  • Fazla ve ilave vergiler kaldırıldı.Vergi borcu olanlar affedildi.Yeniçeri Ocağı temizlenerek mevcudu azaltıldı.
  • Istanbul'dan kalkan bir ihtilâl ordusunun Edirne'de bulunan Sultan 2.Mustafa'yı tahtından indirmesiyle sonuçlandığı için Osmanlı tarihlerinde Edirne Vakası adı verilen bu olaya Feyzullah Efendi Vakası da denilmiştir.
  • 2.Mustafa sefere çıkan son Osmanlı padişahı olup,Edirne'de tahttan indirilen tek padişah.

Gezilecek Yerler;

  1. Saraçhane Amcazade Hüseyin Paşa Külliyesi (Fatih/İstanbul)
  2. Yeni Valide Külliyesi (Üsküdar/İstanbul)
  3. 2.Mustafa Türbesi (Yeni Cami Yanı) 

 3.AHMED HAN 



Tarihte;
★Topkapı Sarayı‘n da ilk işi kendisini tahta çıkaran zorbalardan kurtulmak oldu. Cebecileri örnek alarak başkaldıran Bostancıları, sadrazamlığa atadığı Moralı Enişte Hasan Paşa’nın çabasıyla saraydan uzaklaştırdı, öteki zorba başlarını da yok ettirdi, devlet gücünü eline aldı.
★Sadrazam Damat Ali Paşa döneminde Ruslarla İstanbul’da imzalanan yeni bir antlaşmayla (24 Nisan 1713) Prut Antlaşmasının yürürlüğü sağlandı. Ali Paşa, III. Ahmet’i Mora’yı Venedik Cumhuriyeti’nin baskılarından ve Karadağlılardan kurtarmak için savaş açmaya inandırdı. Osmanlı Ordusu ve Donanması Mora ile birlikte Nodon, Kovon, Gerdos kalelerini; Girit’te de Suda ve Spinalonga limanlarını aldı.
★Buna karşı çıkan Avusturya ile savaşta Varadin’de Sadrazam Damat Ali şehit oldu, Osmanlı Ordusu bozuldu. Prens Eugene, Temeşvar, Banat ve Belgrat’ı ele geçirdi. Ali Paşa’nın yerine sadrazam olan Nişancı Mehmet Paşa da olumlu bir iş göremeyince Sadrazamlığa Nevşehirli Damat İbrahim Paşa getirildi 
★Başlayan yeni döneminde ilk iş olarak Avusturya ve Venedik ile savaşa son veren Pasarofça Antlaşması imzalandı (1717). (Lale Devri Başladı)
★Fakat doğuda İran ve Irak nedeniyle Rusya sorunlar yaratmayı sürdürdü. Bu dönemde Afganlılar ayaklanmış, Dağıstan ve Şirvanlılar III. Ahmet’ten korunma istemişlerdi. Rusların da Kafkasya ve İran’a inme niyetlerini öne sürerek Damat İbrahim Paşa aleyhinde kışkırtmalara başlayanların etkisi ve İran’ın önceki antlaşmalara uymadığı savı gerekçesiyle İran’a savaş açıldı.
★Osmanlı Ordusu Hoy ve Tiflis’i ele geçirdi (1724), Bakü ve Derbent’i alan Rus Ordusu ile karşı karşıya geldi. Fakat iki ordunun işgal ettiği İran topraklarının iki devlet arasında paylaştırılması üzerinde anlaşmaya varılarak yeni bir savaş önlendi (23 Haziran 1724).
Patrona Ayaklanmasıadı verilen ayaklanma patlak verdi (28 Eylül 1730).III. Ahmet sadrazam ve devlet adamlarını zorbalara vermemek için direndiyse de sonunda zora boyun eğerek Damat İbrahim Paşa ile Kaptanıderya Kaymakam Mustafa Paşa ve kethüdası Mehmet Paşa’yı boğdurup cesetlerini isyancılara verdi

Kitaptan Notlar

  • Prut antlaşmasıyla Ruslar daha önce indikleri Azak Denizinden uzaklaştırılarak uzun bir müddet için Karadenize inme hayallerine son veriliyordu.
  • Yusuf Nabi 17.asırda yetişen en büyük Osmanlı şair ve velilerindendi.
  • Navarin Meydan Muharebesi 5 saat sürmüş ve öğleye doğru Avusturyalıların galebesiyle bitmişti.Düşmanın taarruzu görüldüğü ve haber alındığı halde veziriazam yerinde kalması ve iş işten geçtikten sonra vaziyeti düzeltmek istemesi kazanilmasi pek muhtemel olan bu muharebeyi kaybettirmisti.
  • 1718'de imzalanan Pasarofça Antlaşması ile Belgrad ve Semendire Avusturyada kalmak üzere Sava Nehri sınır kabul edildi.Fakat Osmanlılar,Venediklilerin Karlofça ile aldığı yerleri tekrar kazandılar.
  • Osmanlı Devletinde Pasarofça Antlaşması ile başlayıp 3.Ahmed Han'ın tahtan indirilmesine kadar geçen süre Lale Devri olarak adlandırılmıştır.
  • Gerçekte bu devrin en büyük özelliği Osmanlının yüzünü ilk defa Batıya dönmesidir.Daha önce yapılan ıslahat faaliyetlerinde Osmanlının geçmişi örnek alınırken,bu dönemden sonra Avrupa örnek alınmaya başlandı.
  • Türkiyeye matbaa getirildi,Yalovada kağıt,İstanbulda çini ve kumaş fabrikaları açıldı.Şiirde Nedim,zirveyi teşkil etmek üzere kalabalık edebiyat ve sanat çevrelerini alacak bir canlılık gösterdi.İstanbulda ilk itfaiye teşkilatı kurulmasına çaba gösterildi.
  • Müteferrika İbrahim Efendinin evinde kurulan matbaada ilk basılan eser Vanlı Mehmed bin Mustafanin telifi olan 'Sihah-i Cevheri' isimli lügatin tercümesidir.
  • 3.Ahmed Patrona Halil Ayaklanması sonrası saltanatını yeğeni Mahmud devretmiştir.
  • Avrupada çiçek aşısı henüz bilinmezken İstanbulda bizzat tatbik ediliyordu.Hatta çiçek hastalığına yakalanan padişah tedavi edilmişti.
  • Ayasofya ile Topkapı Sarayı girişi arasındaki çeşmesinin üzerine yazdığı tarih beytinin hem şairi hem hattatıdır.'Aç besmeleyle iç suyu Han Ahmed'e eyle dua'
Gezilecek Yerler

  1. 3.Ahmed Kütüphanesi(Topkapı Sarayı)
  2. Sultan 3.Ahmed Çeşmesi (Topkapi Sarayi Girişi)
  3. Damat İbrahim Paşa Camii ve Medresesi (Nevşehir)
  4. Sultanahmed Darul Hadis ve Çeşme
  5. Damat İbrahim Paşa Çeşmesi(Ortaköy Camii Önü)
  6. Nevşehirli Damat İbrahim Paşa Türbesi (Şehzadebaşı sebil yanı)
  7. 3.Ahmed Türbesi (Yeni Cami Turhan Valide Türbesi)
1.MAHMUD HAN

Tarihte;
★Sultan Mahmut’un ilk işi, devlete hâkim olan, «Patronalılar» denen kaldırım kabadayılarını ortadan kaldırmak oldu.
★Osmanlı, Batı İran ve Güney Azerbaycan’ dan vazgeçmeye razıysa da Kafkasya’yı Safeviler’e geri vermek istemiyordu. Yalnız, Rusya’nın tehditkar bir tavır alması, bir Türk-Rus savaşında Almanya’nın da Rusya’nın yanında savaşa katılacağının anlaşılması, Osmanlı Hükümetini Safeviler’le sulha yanaştırdı.
★Osmanlı, Pasarofça Antlaşması ile Almanya’ya verdiği çok önemli toprakları Belgrat antlaşmaları ile geri aldı. Almanya, büyük toprak kaybına uğradı. Rusya, Karadeniz’in bir Türk gölü olduğunu, bu denizde yalnız Osmanlı bayrağını taşıyan gemilerin bulunacağını kabul etti. Böylece, Osmanlının daha dünyanın en güçlü devleti olmakta devam ettiği kesin şekilde ortaya konuldu
★Birinci Mahmut devri Osmanlı İmparatorluğunun son bahtiyar devirlerinden biri olmuştur.

Kitaptan Notlar;
  • Isyan girisiminde padisah sancak-i serif dışarı çıkartarak halkin burada toplanmasini sağladı.Sonra sadrazam hemen harekete geçti.Sancak-ı Şerif önde,sadrazam,saray askerleri ve İstanbul halki arkada Atmeydanina doğru yürümeye başladılar.Beyazid Camii'ni geçmişlerdi ki,asilerden bir grup önlerine çıktı.Önce halkın üzerine ateş açtılar.Fakat halk dağılmayınca bu defa da sancak-ı şerife ateş ettiler.Bu son hareketleri halkı korkutmak bir yana daha da galeyana getirdi.Bu durumu gören asilerde Atmeydanına kaçmak durumunda kaldılar.(15 Temmuz tekerrürü)
  • Tebriz'in zabtı dolayısı ile Sultan Mahmud'a ''Gazi'' unvanı verildi.
  • İranla imzalanan Ahmed Paşa antlaşmasına göre Osmanlıların eline bir şey geçmiyor aksine Tebriz,Hemedan,Erdelan..gibi ele geçirilen pek çok yer İrana terk ediliyordu.
  • Daha sonra Iran ordusu yenilip Bağdat çekildi.İranla sulh antlaşması imzalanarak (Kasr-ı Şirin Antlaşması esasına uygun) bir süre doğuda savaş sona ermiş oldu 
  • Ruslar Özi halkına en acımasız vahşeti yaşatıp 20.000 fazla kişiyi şehit ettiler.İki tarafı anlaştırmak gayesiyle Osmanlıları pasif bırakan Avusturyada harekete geçti.
  • Avusturya ve Rusya ile ayrı ayrı imzalanan Belgrad Antlaşmarıyla  Karlofça sonrası ilk defa iki güçlü devletle başa çıkabilmiş ve onları geri çekilmeye mecbur edebilmiştir.
  • Sultan 1.Mahmud duaları kabul olmuş Belgrad'da artık ezan-ı Muhammedi okunur olmuştur.
  • Cuma namazı kıldıktan sonra dönüşte fenalaşan padişah Demirkapı'da bindiği atın üzerinde aniden vefat etti.
  • Sultan 1.Mahmud Han aynı zamanda gayet tutumlu bir padişahtı.Döneminde uzun seferler ve masraflar olduğu halde,vefatında iç ve dış hazine dolu bulunuyordu.
  • Çocuğu olmadığı için tahta kardeşi 3.Osman oturmuştur.
  • Sultan 1.Mahmud ilk kez haremiyle birlikte Beşiktaş Sarayı'na taşındı.
Gezilecek Yerler;
  1. 1.Mahmud Kütüphanesi(Ayasofya Müzesi)
  2. Hekimoğlu Ali Paşa Cami(Fatih/İstanbul)
  3. Tophane Çeşmesi
  4. Cağaloğlu Hacı Beşir Ağa Külliyesi
  5. 1.Mahmud Türbesi(Yeni Cami Turhan Valide Sultan Türbesi)

28 Ağustos 2017 Pazartesi

Mezun Kızın Kitap Macerası :Kayı 6 'İmpatorluğun Zirvesi ve Dönüş' Akılda Kalanlar

Ağustos 28, 2017 0 Comments
1.MUSTAFA HAN 
Sultan Mustafa görülen akli sıkıntıların muhtemelen içinde bulunduğu durumdan ve uzun süre(14 yıl)yıllar kapalı bir hayat sürmesinden kaynaklandığını belirterek tahta geçebileceğini veya tedavi olabileceğini düşünüp divandan çıkan kararla padişah koltuğuna oturdu.
-Şehzade Mustafa'nın padişahlığı babadan oğula devam eden Osmanlı saltanat geleneğinide bozmuş oluyordu.
-Sultan Mustafa ilk saltanatı 96 gün,ikinci saltanatı 1 yıl ,3 ay sürmüş tahtan indikten sonra 15 yıl boyunca kapalı tutulduğu odada yaşadı.

2.OSMAN HAN(GENÇ OSMAN)
Tarihte;
- II. Osman’ın başkomutanlık ettiği Lehistan Seferi 8 ay, 18 gün sürdü. Bu savaşta Doğu Avrupa’nın kilidi sayılan Hotin Kalesi ile Podolya eyaleti alındı. Lehistan Krallığı, III. Murat devrinde olduğu gibi gene Osmanlı devletinin himayesini kabul etti, vergiye bağlandı. II. Osman, Ortodoks âlemini olduğu gibi Protestan dünyasını da Türk egemenliğine almak, Baltık Denizi’ne çıkmak istiyordu. Ancak, Yeniçeri ocağı, bu seferde büyük liyakatsizlik, gayretsizlik gösterdi.
 -Safevilerin Nasuh Paşa Antlaşmasını (1611) bozarak Osmanlı Devleti’nin topraklarına saldırması üzerine savaşlar tekrar başladı. 1618 yılında Osmanlı ordusuna katılan Kırım hanının kuvvetleri Serav Ovası’nda İran ordusuna yenildi. Sadrazam Halil Paşa Erdebil üzerine yürüdü, iran Şah’ı Abbas’ın barış istemesi üzerine Osmanlı Devleti ile İran arasında Serav Antlaşması imzalandı (1618).
 -Eski hükümdar I. Mustafa’nın eniştesi vezir-i âzam Damat Hain Davut Paşa tarafından Yedikule’ye kaldırılıp öldürüldü. Bu, Osmanlı tarihinde ilk hükümdar öldürme olayıdır.

 Kitaptan Notlar ;
  •  Safevi devletiyle yapılan görüşmeler sonucu Serav Antlaşması imzalandı.Yeni sulhun Kanuni dönemindekinden tek farkı iki yüz olan ipek kumaşın yüze düşürülmesidir.Halil Paşa sefer dönüşü Pol-i Şikeste bozgunu yüzünden 2.Osman Han tarafından sadaratten azledilerek kaptan-ı deryalığa getirildi.
  • 1612 yılın kışında İstanbul boğazı buz tutdu.İnsanlar İstanbul'dan üsküdara yaya olarak geçebildiler.O zamana kadar böyle bir hadise vaki olmadığından İstanbul halkı kıyametin yaklaştığının hükmettiler.
  • Lehistana karşı açılan Hotin Savaşında Yeniçerilerin adeta savaşmak istemeyerek sergiledikleri gayretsizlik yüzünden beşinci hücumda neticesz kaldı.Yeniçerilein kasten bu şekişlde hareket ettiklerini anlayan padişahın ocakla arası her geçen gün daha da açılıyordu.Yeniçeriler padişahın iltifat etmediği, az miktarda verdiği bahşişlerle askeri küçük düşürdüğünü ileri sürüyorlardı.Askeri etkilediğini tespit ettirdiği 100 yeniçerinin başının vurdurdu.Bu durum ocak halkının padişaha daha da kinlenmesinden başka bir işe yaramadı.
  • Osmanlı Devleti ile Lehliler arasında yapılan barış antlaşmasıyla;Kanuni Sultan Süleyman Han dönemindeki sınırlar esas alınacaktı.Kazaklar ,Türk topraklarına akın yapmayacaklardı.Lehliler,Kanuni devrinden sonra sınır boylarında yaptırdıkları kalaler yıktırılacaktı.Hotin Kalesi,Osmanlı hakimiyeti altındaki Boğdan volvodasına teslim edilecekti.Lehliler kırıma verdikleri 40.000 florinin vermeye devam edeceklerdi.
  • Lübnandaki asi lider Emir Fahreddin alt etmek niyetiyle Genç Osman hacca gideceğine ilan etti.Kendisinden önce gelen padişahlardan hiçbiri hacca gitmediği için,sadrazam ve şeyhülislam bu sefere muhalefet ettiler.
  • Bir gün Genç Osman rüyasında 'Resul-i Ekrem Hazretleri kızgın bir şekile yanına yaklaşıp Kuranı Kerim ve arkasındaki zırhı alarak kendisini tahtından indirtmişti.
  • Ocaklar padişahın tahta çıkmasından itibaren kendilerine karşı olan muamelesinden dolayı güceniktiler.Ardından hac kararı alması kendilerine daha da büyük endişelere sevk etmiştir.At meydanında toplanan isyancılar aralarında yapılan müzakerelerden sonra padişahtan 6 kişinin başının istenmesine karar verdiler.Özellikle Hoca Ömer Efendi ve Darüssaade Ağası Süleyman Ağa'nın öldülmeleri idi.Akıl ulemanın hiçbirini dinlemen padişah arızaya getiren ulemayı da hapsettirdi.
  • İsyancılar 'Sultan Mustafayı isteriz' diye bağrışmaya başladılar.Artık isyanın şekli değişmiş ve Sultan Osman Han'ın tahttan indirilmesi yoluna gidilmişti.
  • İsyancılar yolda Sultan Osman'a bir hükümdara bir Osmanoğluna tarih boyunca asla reva görülmemiş hakaretler yapıldı.Yeniçeriler ne kadar Sultan'ın öldürülmesini istemesede Davut Paşa Yedikule Zindanlarında 8 Cellat ile öldürtmüştür.
  • Genç Osman yeniçeri ağası zorbalarınca şeht edilmesi tarihimizin en acıklı olayıdır.Osmanlı tarihinde katledilen ilk Padişah Sultan Osman olup bu olay Anadoluda bazı isyanların çıkmasına sebep olacaktır.Millet,padişahın öldürülmesini hiçbir zaman hazmedememiş ve onun katilleri nefretle anılmıştır.
  • Genç Osman hatası Darüssaade Ağası Süleyman Ağa'nın telkini ile Hotin Seferi öncesi kardeşlerinin en büyüğü olan Şehzade Medmed'i öldürtmesidir(Kardeşinin bedduasını almıştır).İkinci büyük hatası etrafının telkini ile ocakla büyük çekişmeler içine girmesi ve yapılan telkin ve uyarıları dikkate almaması ise hayatına mal olmuştur.İleri gelen devlet adamaları ve ulemanın nasihatlerine kulak asmamış,karşısındaki gücü küşümsemiştir.
  • Cariyelerle evlilik yapmayı kabul etmemiş.Bütün karşı çıkmalara rağmen Esad Efendinin kızı ile evlenmiş.Aynı şekilde hacca gitmeye karar vermesi de onun teamüle aykırı karakter yapısının örneklerindendir.
Gezilecek Yerler ;
  1. Yedikule Zindanları (istanbul)
  2. Genç Osman Türbesi(Sultanahmed cami\İstanbul)
4.MURAD HAN

Tarihte ;

-Genç Osman’ın (II. Osman) öldürülmesinin öcünü almak isteyen, Erzurum Beylerbey’i Abaza Mehmet Paşa isyan etti (1624).IV. Murat isyanı bastırmakla sazdarazam Çerkeş Mehmet Paşa’yı görevlendirdi. Abaza Mehmet Paşa tekrar Erzurum’a çekildi. Tekrar isyan etmesi üzerine Abaza Mehmet Paşa İstanbul’a getirildik IV. Murat üstün yetenek ve becerileri olan Abaza Mehmet Paşa’yı Bosna Beylerbeyliği’ne atadı.



-1623 yılında İran’la başlayan savaşlar tam on yedi yıl devam etti. IV. Murat ülke içinde yönetime hakim olduktan sonra İran üzerine iki sefer düzenledi'(1635). İlk seferde, Erzurum – Kars üzerinden Revan’a ulaştı. Bu seferle Revan ve Ahıska Safevilerden geri alındı.



-İran’ın Revan’ı tekrar ele geçirmesi üzerine IV. Murat Bağdat’ın fethine karar verdi. 1638 yılında Bağdat kalesi kuşatıldı. IV. Murat Bağdat’ı ele geçirerek Bağdat Fatihi ünvanını aldı. iran’ın barış istemesi üzerine iki ülke arasında Kasr-ı Şirin Antlaşması imzalandı (1639).

Önemi ;Kasr-ı Şirin Antlaşması bugünkü Türkiye-İran sınırının belirlenmesinde temel olmuş



Kitaptan Notlar ;
  • Henüz 12 yaşında olduğu için devleti bilfiil idare edemeyeceği görüşü hâkim olduğundan annesi Mahpeyker Kösem Sultan saltanat naibesi tayin edildi.
  • Abaza Mehmed Paşa isyanı ile Yeniçerileri'padişah katili 'ilan ederek ve onların hakkından gelmek için sekban toplayıp şehirdeki yeniçerileri katletmeye başladı.Ele geçirdiği yerlerde yeniçeri,topçu,cebeci,acemi oğlanı gibi Kapıkulu Ocağı mensuplarını aman vermeyip öldürtüyor,sadece sipahi taifesine dokunmuyordu.
  • Bekir Paşa Bağdadı Şah Abbas'a verme kaidesi ile yardım istedi.Sonra şehri geri vermeyince oğlu Bağdadı verdi ve işkence ,ateşe karşı eziyet etmelerini Şah Abbasla beraber şarap içerek izledi Sonra Bekir Paşayı bir kayıya koyup yaktılar.
  • Mahmud Hüdayi Hazretleri vefat etti.Bir gün duasında 'Ya Rabbi!Kıyamete kadar bizim yolumuza katılan ,bizi sevenler ve ömrümde  bir kere türbemize gelip ruhumuza Fatiha okuyanlar bizimdir.Bize talebe olanlar denizde boğulmasınlar.Ömrünün sonlarında fakirlik görmesinler.İmanlarını kurtararak gitsinler ve öleceklerini bilip haber versinler.'
  • Hüsrev Paşa azlettirmesiyle İstanbula gelen yeniçeriler 'Azlettirmeye sebep olanlar bu padişahın ve bu devletin dostu değildir'diyerek 17 kişinin başını istediler.'Dükkanlar kapatıldı ve saray halkı dehşet içinde kaldı.Hafız Ahmed Paşayı feci surette şehit ettiler.Hasan Halifeyi atın üzerinde şehit edip bir ip bağlayıp sürükleyerek Atmeydanında baş aşağı ağaca astılar .Defterdar Mehmet Paşa ve Musa Çelebide mazlumların elinde şehit oldular.
  • İstanbul 2 ay süre ile askeri anarşinin en feci sahnelerini yaşadı.Bütün bu isyanların Recep Paşa'nın başı altından olduğuna inanan padişah idam emri verdi.
  • Sıra padişahın öç  alma sırasıydı.Yeniçeri ağası,Ocak ihtiyarlarına ve Çorbacılara hitap ederek söz dinlemeyenlerin teslim edileceği üzerine Mushaf-ı Şerif el basarak yemin ettirdi.Sipahi zorbaları birer birer elde edilip öldürüldü.Anadolu'dakiler de yakalandıkça temizlendi.
  • Poyrazın şiddetinden söndürülemeyen büyük İstanbul yangını gerçekleşti.İstanbul'un 5/1 yandı.Yangın sebebi olarak gösterilen kahvehaneleri kapattırıp tütün içilmesini şiddetle yasakladı.
  • Muhasarının 40.günü Bağdad bir kez daha Osmanlı himayesine girdi.Yıkılan İmam-ı Azam türbesi som gümüşten tekrar yapıldı.Bu seferden sonra 4.Murad 'Bağdad Fatihi'diye anıldı.
  • Damla hastalaği(gut) sebebiyle 27 yaşında vefat etti.
  • Dünyada ilk defa ucuş denemesi yapıldı.Hezarfen namıyla Ahmed Efendi Galata Kulesinden Üsküdara kuvvetli lodos rüzgarıyla uçmuştur.Yine dünyada ilk defa fişek usulü füze tecrübesi Hasan Çelebi tarafından barut macunu kullanılarak imal edilmiştir.
Gezilecek Yerler;

  1. Topkapı Sarayı Revan Köşkü ve Bağdad Köşkü
  2. Üsküdar Çinili Cami
  3. 4.Murad Türbesi(SultanAhmed/İstanbul)
1.İBRAHİM HAN 
Tarihte;
-Sultan İbrahim şehzadeliğinde, yıllarca cellat bekleme kabusu içinde yaşadığından sinirleri bozuktu; daimi bir baş ve vücut ağrısından şikayet ederdi.

-Girit, Venedik Cumhuriyeti’nin elinde kalmış açık denizdeki son parça idi.30 nisan 1645’te Donanmay-ı Hümayun, kaptan-ı derya Yusuf Paşa’nın başkomutanlığında İstanbul’dan yola çıktı. Bütün dünya seferin Malta’ya olduğunu sanıyordu. İstanbul’daki bütün elçiler hükümetlerine bu şekilde bilgi vermişlerdi. 19 ağustosta Hanya kalesi aldı.

-Sultan İbrahim’i de tahttan indirip yerine yedi yaşındaki oğlu IV. Mehmeti geçirdiler. Taş bir odaya kapatılan İbrahim’in bağırıp çağırmasından yeni bir ihtilâle yol açmasın diye, on gün sonra, 18 ağustos 1648’de, 33 yaşındaki padişahı devrin meşhur cellâdı Kara Ali’ye boğdurtarak öldürttüler. Devletin idaresi zorbaların eline geçti. Osmanlı tarihinde «Ağalar Saltanatı» denen uğursuz, karanlık devir başladı.

Kitaptan Notlar ;
  • Azak Kalesi Ruslar tarafından işgal edilmişti.Bu seferde 7 bin yeniçeri ve 800 sipahi şehit olmasına rağmen alındı.
  • Hanya fatihi Yusuf Paşa pervasız mukabelenin kurbanı olarak boğulmak suretiyle öldürüldü.İbrahim Han daha sonra öldürttüğüne pişman oldu.
  • Deli Hüseyin Paşa,Resmo alındıktan sonra Kandiye muhasarası için hazırlıklara başladı.
  • Venedik donanması diğer Hristiyan ülkelerden aldığı yardımlarla yine Çanakkale Boğazına musallat olmuş.Osmanlı donanması Marmara'ya hapsedilmiş.Düşmanın Çanakkale Boğazını kapatmasından dolayı yardım gelmediğinden Girit'teki kuvvetler iyice ümitsizliğe düşmüşlerdi.Hüseyin Paşa Kandiye muhasarısını durdurmak mecburiyetinde kaldı.
  • Girit fethinin tamamlanmaması ,Venedik donanması Ege Denizinde dolaştığı halde uzaklaştırılamaması,1648 Büyük İstanbul Depremi ve şehrin maruz kaldığı yangınlar durumu daha zor hale sokması ve para her kapıyı açar olması artık Padişaha muhalefet gittikçe artmasına sebep olmuştu.
  • Asiler Ahmet Paşayı parça parça ederek Veliaht şehzade Mehmed'i tahta geçirdiler.İbrahim Han bir odaya hapsettiler âdeta diri diri mezara gömdüler.Başrolü şeyhülislam olarak fetva üzere İbrahim Hanı öldürdüler.
Gezilecek Yerler;
  1. Topkapı Sarayı Sünnet Odası(yenilemiş),İftariye Kameriyesi,Sepetçiler Kasrı
  2. 1.İbrahim Han Türbesi (Ayasofya/İstanbul)
4.MEHMED HAN

Tarihte;
-Köprülü Fazıl Ahmet Paşa’nın uzun iktidar yılları Osmanlı tarihinin en bahtiyar devrelerinden biri oldu. Fazıl Ahmet Paşa, 1663 Almanya seferinde Slovakya’yı, bu arada ünlü Uyvar Kalesi’ni aldı. Vasvar Antlaşması ile, imparatorluğun sınırını çok kuzeye götürdü. Girit’ten Venedikliler’i sürdü, adanın fethini tamamladı.

-IV. Mehmet, 1672’de Birinci Lehistan Seferine çıktı. Podolya eyaleti Osmanlı’ya alındı. Bucaş Antlaşması ile Lehistan, Osmanlı’nın vergi verir vasat bir devleti olmayı kabul etti.

-Türk ordusu, Almanya-Lehistan-Venedik -Rusya birliği ile bunlara katılan ikinci derecede birtakım devletlere yenildi (İkinci Viyana Kuşatması). Kara Mustafa Paşa’nın idam ettirilmesi hatasından sonra işler çığırından çıkmış, ordunun, devletin idaresi tamamen liyakatsiz ellere geçmişti.


-1686’da Budin’i düşmesi en büyük felâket oldu. Daha sonra Peç’le Segedin de düştü, Kuzey Macaristan’ın elde tutulamayacağı anlaşıldı. 1687′ de Mohaç’ta değersiz komutanlar tarafından sevk ve idare edilen ordu, 20.000 şehit vererek, Almanlar’a yenildi. Yalnız, Lehistan cephesinde, Kamaniçe’de Vezir Damat Bozoklu Mustafa Paşa büyük bir zafer kazandı. Mora da 1687 eylülünde Venediklilerin eline geçti.

Kitaptan Notlar;

  • 7 yaşında tahta çıktı.Devlet idaresini Mahpeyker Kösem Sultan aldı.Cinci Hocanın sakladığı çil çil akçeler cülus bahşişi olarak dağıtıldı.
  • Yeniçeriler sipahilere karşı üstün duruma gelerek tam bir zorbalıkla işlere müdahale etmeye başladılar.Artık sadrazam ağalara sormadan bir iş yapamaz oldu.Eyalet valilerine kadar yapılan tayinler ocak ağalarına verilen rüşvetle oluyordu.
  • Ocak Ağaları darbe yapmayı planlayarak Turhan Sultan ve taraflarını götürtecek Şehzade Süleymanı  tahta çıkartacaklardı.Ocak Ağalarının gücünden çekinen ve daha önce yaşanan acı hallerden ürken Valide Kösem Sultan onların isteklerimi kabul etti ama bu plandan Turhan Sultan'ın haberi oldu ve planlarını bozarak Küçük Mehmed valideye vura vura sersem edip perde ipiyle boğarak öldürdü.Ertesi gün Bostancıbaşı Ali Ağa ile beraber sarayda büyük valide lehine çalışan adamların başları kesildi.
  • 4.Murad Han zamanında kardeşlerini katlettirdiği sırada Valide Sultan İbrahim öldürülmesini engellemiş Osmanoğullarının devamını sağlamıştır.
  • Sadarette birbiri ardında yaşanan değişiklikler derde deva olmadığı gibi ateşin yükselmesine sebebiyet vermektenden geri kalmıyor.Mali bozukluk bir türlü önlenemiyordu.Ayaklanma sonucu asiler sundukları listede bulunanları yakaladıkça idam edilip Sultanahmed Meydanında çınar ağacına astılar.Bu vaka Vak'a-i Vakvakiye olarak geçti.(36 kişi)
  • Çınar Vakasında öldürülen saray ağalarının yerini halkın meydan ağaları adını verdiği sipahi ağaları almaya başladı.
  • Padişah daha sonra 20den fazla eşkıyayı idam ettirerek meydan ağaları devri sona erdi.
  • Köprülü Mehmed Paşa dönemi evler ve odalar basılarak zorbacilar günden güne katledildiler. Bu suretle ortalığa sükûnet geldi.
  • Kadizadeler tasavvufa karşı olup tekkeleri yıkmaya,rastladıkları dervişleri 'tecdid-i iman' teklif edip kabul etmeyenleri öldürmeye ,tek minare kalacak şekilde diğer minareleri yıkmaya karar verdiler.Hareketin liderleri sürgün edilerek hareketin gücü kırıldı.
  • Nemçe  ile Fazıl Ahmed Paşa Ciğerdelen Savaşı ile Uyvar Kuşatması öncesi 6bin düşman yok edildi.
  • Osmanlılar bütün zor şartlara rağmen zerre yılgınlık göstermeden büyük azimle kaleyi feth etmeleri 'Uvyar önünde bir Türk gibi 'deyimi tarihe mal oldu.
  • Girit Adası fethiyle birlikte doğu Akdeniz'de huzur ve güvenlik ortamı sağlanmış oldu.
  • Osmanlı Devleti Fazıl Ahmed Paşa ile Avrupada en haşmetli son 15 yılını geçirmiş ve bir kez daha dünyanın tek kutuplu devleti olduğunu göstermiş.
  • Kara Mehmed Paşa Yanık ve Komaran kalelerinin almak yerine ilk Viyana sefer yapınca büyük bozguna uğradı.Estergon kalesi düşman eline düştü.Uvyar kalesi de Avusturyalilarin eline düştü.Preveze düşmana teslim oldu.Koron Kalesi düştü ve içindekiler tamamen öldürüldü.145 sene Osmanlı idaresindeki Budin de kaybedildi.Segedin ve mühim kaleler elden çıktı.
  • Sultan 4.Mehmed bütün devlet idaresini Köprülülere bırakarak 25 seneden fazla bir zamanı avcılıkla meşgul olarak rahat rahat geçirmişti.Fakat felaket senelerinde avcılığı bırakarak idareyi bizzat ele alıp ordularının başında bulunmamakta ısrar etti.
  • Harplerin devami ile hem iç hem dış hazinede para kalmamıştı.
  • Ocak ağaları aralarında kararlaştırarak padişahı tahtan indirerek kafese götürdüler.Osmanlı Devletinde Kanuniden sonra en fazla tahta kalan padişah oldu.
  • Beş vakit namazını cemaatle kılardı.İçkiyi yasak edip imalathaneleri kapattırdı.Kahvehaneleri kapattirip  oyuncu ve çalgıcıları İstanbuldan uzaklaştırdı.
  • Evliya Çelebi meşhur eserini bu devirde yazmıştır.
  • Osmanlı Devleti zirveyi onun döneminde yaşadı.Dönüşte onun devrinde oldu.
  • 4.Mehmet Han son 14 yılı felaket seneleri oldu.
Eşine yazdığı şiir ;
Beyazlar giydiğince bir dürr-i yektaya benzersin
Siyahlar giydiğince  sen heman Leyla'ya benzersin
Yeşiller giydiğinde tuti-i guyaya benzersin
Benim hoş-bu Afifem  gül-i ranaya benzersin

Gezilecek Yerler;

  1. Eminönü Yeni Cami ve Mısır Çarşı
  2. Hünkar Kasrı
  3. Divanyolu Köprülü Mehmed Paşa Külliyesi ve Türbesi
  4. Çemberlitaş Köprülü Kütüphanesi
  5. Safranbolu Köprülü Mehmed Paşa Cami
  6. Kösem Sultan Türbesi (Sultanahmed)
  7. Turhan Sultan Türbesi(Eminönü)
  8. 4.Mehmed Türbesi(Eminönü)




EN SON YAZIM

SRİ LANKA GEZİ REHBERİ (ÖN HAZIRLIK)

Follow Us @marifetliparmaklr